Người Cư Sĩ          [ Trở Về         [Trang chủ]

Trung Bộ Kinh - Bài Kinh số 37

Kinh Ngắn : Ðoạn Tận Ái
( Cùlatanhàsankhayasuttam )
- Lesser Discourse On The Destruction Of Craving -

Hòa thượng Thích Chơn Thiện


I. GIẢI THÍCH TỪ NGỮ

- Lộc Mẫu giảng đường : ( Migàramàtu )

. Migàra là tên của một đại phú gia đương thời.

. Màtu : mẹ; Miga : con nai : lộc.

. Migàramàtu : Mẹ của Migàra.

. Giảng đường nầy do ông đại phú Migà, vốn là tín đồ đạo lõa thể, lập lên để dâng cúng Thế Tôn.

Nguyên Visakhà là cô gái nghe Thế Tôn thuyết pháp chứng đắc Pháp nhãn thanh tịnh trở thành đại tín nữ của Thế Tôn. Gia đình Visakhà theo Thế Tôn, rất giàu có, hứa gả Visakhà cho con trai của Migà. Cả dòng họ Migà chống đối Thế Tôn và Tăng già đòi hủy hôn ước. Sau đó tìm cách vu khống Visakhà ngoại tình, nhân vì một đêm khuya Visakhà cùng mấy gia nhân cứu một gã đàn ông bị thương cạnh nhà. Visakhà đã tự mình lập luận chứng minh mình vô tội, và chứng minh rằng gia đình, dòng họ chồng cố ý vu khống, đồng thời nói đạo lý cho Migà nghe. Migà bừng ngộ, xin lỗi nàng và trân trọng xem nàng như là mẹ của mình, người đã sinh thân huệ mạng của mình. Để tỏ lòng biết ơn dâu quý, nàng Visakhà, ông Migà lập một giảng đường lớn để tên là 

" giảng đường Mẹ của Migà " và dâng cúng Thế Tôn.

Lộc mẫu giảng đường là một trong ba Tăng xá lớn của Giáo Hội của Thế Tôn: Lộc mẫu giảng đường, Tịnh Xá Cấp Cô Độc và Trúc Lâm Tịnh Xá ( do vua Tần-ba-sa-la cúng )

II. NỘI DUNG KINH NGẮN ĐOẠN TÂN ÁI

1. Tại Lộc mẫu giảng đường, thành Xá vệ, một hôm thiên chủ Sakka, vua cõi trời 33, yết kiến Thế Tôn và bạch hỏi :

" Đến mức độ nào, một Tỷ kheo ái tận giải thoát, ....., cứu cánh viên mãn, bậc tối thắng giữa chư Thiên và loài Người ? "

Đức Thế Tôn dạy :

" Một vị Tỷ kheo sau khi biết rõ các pháp, vị ấy biết rốt ráo tất cả pháp. Nếu có một cảm thọ nào, lạc, khổ, bất lạc bất khổ, vị ấy sống quán tánh vô thường, tánh tan rã, tánh hoại diệt, tánh xả ly trong các cảm thọ ấy. Vị ấy nhờ quán như thế nên không chấp trước một vật gì ở đời không phiền não chứng đạt Niết-bàn..."

2. Tôn giả Mục-Kiền liên ngồi gần nghe được câu chuyện đạo và có lẽ biết Sakka chỉ đặt câu hỏi chiếu lệ vì kiến thức, mà không vì thực hành đêå giải thoát, nên đã xuất hiện ở cõi trời 33 để nhắc nhở thiên chủ Sakka.

Chứng kiến cảnh sống hưởng thụ quá mức của Sakka, tôn giả đã thị hiện đại thần thông làm rung động " Tối thắng điện " của cung Trời khiến thiên chủ Sakka hoảng hốt chịu nghiêm túc thuật lại lời dạy của Thế Tôn cho Tôn giả nghe. Làm thế, Tôn giả chỉ giúp cho thiên chủ không phải chỉ hoan hỷ nghe, mà còn phải tín thọphụng hành nữa.

3. Trở về lại Lộc mẫu giảng đường, tôn giả bạch Thế Tôn : " Thế Tôn có biết chăng Thế Tôn vừa dạy tóm tắt " Ái tận giải thoát " cho một dạ - xoa (yakka) có đại oai lực ?"

Đức Thế Tôn xác nhận Thế Tôn biết và chỉ nói tóùm tắt, hàm ý là Thế Tôn biết Thiên chủ tâm chưa sẵn sàng tín thọ, phụng hành, nên chỉ nói tóm tắt.

III. BÀN THÊM

1. Thái độ sống của thiên chủ Sakka :

- Thiên chủ đến học Pháp từ Thế Tôn với thái độ thiếu nghiêm túc, do vì đắm chìm và hưởng thụ lạc thú ở cung trời 33, lòng không thiết tha đến giải thoát.

- Thái độ hầu như biểu lộ một chút " ba hoa ", khoe khoang ở cung trời rằng " Thế Tôn là bậc đạo sư của Thiên Chủ " để " tô điểm " oai lực của mình. Cái cung cách giới thiệu với chư Thiên : " Tôn giả Mục-Kiền liên là bạn đồng phạm hạnh " cũng thế. Hệt như tâm lý người đời muốn khoe khoang mình quen thân " ông lớn " nầy, nọ...

2. Thái độ giáo dục của đại tôn giả Mục-Kiền-liên :

Tôn giả đã thị hiện về cung trời 33, hiển đại thần thông để cảnh cáo vua trời Sakka về thái độ sống phóng dật của người.

Hầu như sinh thời, tôn giả vẫn thường cảnh cáo đủ các hạng người đến với Thế Tôn, với Tăng già với thái độ thiếu thành thật, không thật, kiêu căng, ngã mạn, tự cao v.v... và thường để lại bài học nhớ đời, " thắm-nghĩa-tình ".

Phương chi, ngoại đạo luôn tìm cách để ám hại tôn giả, oán hờn tôn giả. Nhưng, đấy là " vai trò " của đại tôn giả, vai trò tự nguyện để bảo vệ " trang nghiêm " của Giáo Hội.

* * *

.

-ooOoo-

( Nguyên Trừng đánh máy theo ấn bản do Hòa Thượng Chơn Thiện trao tặng)

[Trích giảng Trung Bộ]

last updated: 22-06-2003