( Các từ ngữ quen thuộc )

II. NỘI DUNG KINH 107

1. Lúc Thế Tôn trú ở lâu đài Migaramàtu ( Đông Viên Lộc Mẫu Giảng Đường ), Sàvatthì, Bà-la-môn Gonaka Moggallàna yết kiến Thế Tôn và bạch rằng : một lâu đài được xây cất tuần tự; các nghề bắn cung; toán số,..., được học tập tuần tự; vậy trong Pháp và Luật của Thế Tôn có những bước đi tuần tự như vậy không ?

- Thế Tôn dạy : cũng thế.

2. Quá trình thực hành Pháp và Luật của Thế Tôn thuyết giảng :

2.1. Hộ trì giới bổn Ba-la-đe-mộc-xoa, đầy đủ oai nghi chánh hạnh, thấy nguy hiểm trong các lỗi nhỏ nhặt...

2.2. Hộ trì các căn...

2.3. Ăn uống tiết độ...

2.4. Chú tâm cảnh giác khỏi các pháp chướng ngại ...

2.5. Chánh niệm cảnh giác ...

2.6. Đoạn trừ Ngũ cái ...

2.7. An trú bốn sắc định ...

2.8. Từ đệ tứ sắc định, an trú để thiền quán cắt đứt các kiết sử ( Hữu học ), và Hiện tại lạc trú cho các A-la-hán.

3. Thế Tôn xác định :

- Niết bàn có mặt ở đó ;

- Con đường dẫn đến Niết bàn có mặt ở đó ;

- Như Lai có mặt, nhưng chỉ là bậc chỉ đường.

Thành tựu phạm hạnh hay không là tùy thuộc vào nỗ lực của mỗi hành giả.

Cuối thời pháp, Gonaka - Moggallàna tán thán Thế Tôn là bậc đạo sư cao cả nhất, Gonaka xin làm đệ tử tại gia trọn đời.

III. BÀN THÊM

1. Qua kinh 107 và các kinh đã giới thiệu, con đường học và tu của một Tỷ kheo chỉ bao gồm vào ba phần thật rất rõ ràng và dễ hiểu :

1.1. Văn huệ : bao gồm :

- Nghe và hiểu về Giới bổn Patimokkha;

- Nghe và hiểu giáo lý Tứ đế : sự thật của khổ; nguyên nhân của khổ; khổ diệt; và con đường dẫn đến khổ diệt.

- Nghe và hiểu về sự thật " duyên sinh " của mọi hiện hữu.

- Nghe và hiểu về dục và các pháp chướng ngại giải thoát.

- Nghe và hiểu về Ngũ thủ uẩn.

- Nghe và hiểu về thiền quán, Như lý tác ý.

1.2. Tư huệ : bao gồm :

- Quán về nguy hiểm của dục lạc, dục tưởng.

- Quán trở ngại của Ngũ triền cái.

- Quán trở ngại của tầm, tứ, hỷ, lạc ( các cảm thọ thuộc nội thọ ).

- Quán về " Duyên khởi ".

- Quán Ngũ uẩn, ngã và ngã sở là trống không, Vô sở hữu.

- Quán thế giới là vô thường, vô hộ, vô chủ và vô sở hữu.

1.3. Tu huệ : bao gồm mấy bước thực hành :

- Tẩy sạch các cấu uế của tâm, tẩy sạch Ngũ cái

- Đoạn trừ lần lượt các thiền chi tầm, tứ, hỷ, lạc để an trú xả và nhất tâm.

- Thiền quán Tứ vô lượng tâm để vào Diệt thọ tưởng định.

- Thiền quán Ba pháp ấn để lần lượt cắt đứt 10 kiết sử, chứng đắcTam minh, Lục thông.

2. Tu tập là một quá trình chuyển đổi tâm lý qua các bước thực hành cơ bản : chuyển đổi tập quán sống, chuyển hóa tâm thức bằng chuyển hoá từ ác tâm qua thiện tâm rồi đến giải thoát tâm và giải thoát tuệ. Đây là các bước đi mà các hành giả nào cũng phải trải qua, trải qua với thời gian ngắn hay dài.

- Với các căn cơ trí tuệ lớn, lộ trình tâm lý cũng phải đi qua các mốc điểm chuyển đổi ấy, nhưng đi qua với tốc độ nhanh hơn, có thể trong một thời khắc nào đó, một ngày cho đến bảy ngày, tám ngày; hay hai tuần đến bốn tuần; hoặc hai tháng đến bảy tháng. Với căn cơ khác thì có thể từ một năm cho đến bảy năm, hay lâu hơn.

3. Hành giả cần theo dõi tâm lý của tự thân và con đường, dựa vào nỗ lực của tự thân. Thế Tôn chỉ là bậc chỉ đường. Các bạn đồng phạm hạnh chỉ là trợ duyên nhỏ.

Sức mạnh giác tỉnh ly tham càng mãnh liệt thì kiết sử càng được cắt đứt nhanh chóng, lậu hoặc càng được tẩy sạch nhanh.

Sức mạnh của giác tỉnh thì tăng nhanh tỷ lệ thuận với nỗ lực và hữu hiệu của thiền quán ba pháp ấn của các hiện hữu.

Tất cả đó là thành quả của một quá trình huấn luyện tâm, tu tập tâm, hành lập đi lập lại nhiều lần.